Hikikomori là gì? đang dần trở nên phổ biến không chỉ ở Nhật Bản mà đã có xu hướng lan rộng ra các nước khác trên thế giới. Tuy nhiên điều này không hề mang đến ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của xã hội. Theo dõi bài viết dưới đây của Tanca để biết thêm chi tiết.
Hikikomori là gì?
Hikikomori (ひきこもり) trong tiếng Nhật có nghĩa là "rút lui" hoặc "tự cô lập xã hội". Những người được xếp vào danh sách Hikikomori thường là những thanh niên trẻ trong độ tuổi 20-30, phần lớn là nam giới, và được mô tả là "rút lui khỏi xã hội". Họ chọn cách "tự giam mình" khỏi thế giới bên ngoài, sống trong nhà và không có hoặc chỉ có ít liên hệ với xã hội, chỉ giao tiếp với gia đình trong một số trường hợp.
Một ví dụ về hiện tượng Hikikomori là Shoku Uibori, một người đàn ông Nhật Bản 43 tuổi (năm 2018) đã trải qua trạng thái Hikikomori trong vòng 7 năm liên tiếp. Uibori trước đây là một doanh nhân có công ty riêng, nhưng đối mặt với sự thất bại và chọn lựa sống cô lập, tự tạo khoảng cách với thế giới bên ngoài, sống trong phòng và chỉ ra ngoài vào ban đêm để mua sắm tại các cửa hàng tiện lợi.
Ban đầu, có thể một số người nghĩ đây là một dạng của tính hướng nội. Tuy nhiên, Hikikomori thực chất là một rối loạn tâm lý và có thể nặng nề hơn nhiều so với những gì ta tưởng. Tình trạng này hiếm khi có sự thay đổi tích cực và trở thành một hikikomori thường trở thành một trạng thái mãn tính. Các cuộc phỏng vấn và khảo sát với những người Hikikomori đã tiết lộ rằng họ trải qua đau khổ và lo lắng tâm lý một cách mạnh mẽ, và đôi khi chỉ nghĩ đến việc từ bỏ lối sống này cũng có thể gây thêm đau khổ. Họ hầu như chỉ sống trong nhà hàng ngày. Đây không chỉ là một dạng lo lắng xã hội, mà hầu hết các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu về vấn đề này đều cố gắng phân loại nó như một tình trạng bệnh lý.
Xem thêm:
Các biểu hiện của hội chứng Hikikomori
- Sống cô đơn và cách ly: Họ tránh xa xã hội, không tham gia vào các hoạt động xã hội và thậm chí tránh gặp gỡ người thân.
- Rối loạn giấc ngủ: Chu kỳ sinh học bị đảo lộn, dẫn đến thức đêm và ngủ ban ngày, tạo ra sự không đồng bộ với chu kỳ tự nhiên.
- Thay đổi cân nặng: Do thiếu hoạt động và chế độ ăn không cân đối, họ có thể trở nên thừa cân hoặc suy dinh dưỡng.
- Thất bại trong học tập và sự nghiệp: Họ có thể bỏ học hoặc không tham gia vào công việc, dẫn đến sự thất bại trong học tập và sự nghiệp.
- Mải mê trong thế giới ảo: Họ dành nhiều thời gian trong thế giới ảo, như xem anime, chơi game hoặc tham gia các cộng đồng trực tuyến.
- Vấn đề tâm lý: Có thể xuất hiện các vấn đề như trầm cảm, lo lắng hoặc các rối loạn tâm lý khác.
- Tự ti và tự đánh giá thấp về bản thân: Cảm giác thiếu tự tin, tự ti và tự đánh giá thấp về bản thân thường đi kèm.
- Khó khăn trong việc thay đổi: Sau khi sống cô đơn trong một thời gian dài, họ có thể gặp khó khăn khi cố gắng thay đổi và tái hòa nhập vào xã hội.
Điều gì khiến xã hội Nhật Bản chọn Hikikomori?
Hiện chưa có tài liệu cụ thể xác định nguyên nhân gây ra Hikikomori một cách rõ ràng. Các nguyên nhân dưới đây chỉ là những giả thuyết đang được các chuyên gia nghiên cứu và vẫn đang cố gắng tìm kiếm sự xác nhận:
Áp lực học hành, thi cử: Hệ thống giáo dục của Nhật Bản, cùng với sự kỳ vọng quá mức từ phía các bậc phụ huynh, đã đặt một áp lực khổng lồ lên vai hàng ngàn học sinh. Kỳ thi tuyển sinh đại học ở Nhật Bản được coi là một trong những kỳ thi đại học khắc nghiệt nhất trên thế giới. Thậm chí, khoảng thời gian luyện thi đại học đã được gán cho biệt danh "juken jigoku - 受験地獄", có nghĩa là "địa ngục thi cử".
Bạo lực học đường: Bên cạnh áp lực học tập, sự sợ hãi trở thành nạn nhân của bạo lực học đường cũng làm cho trường học trở thành nỗi ám ảnh đối với nhiều học sinh. Điều này dẫn đến việc các em xa lánh việc đến trường và dần dần rơi vào hội chứng "Hikikomori".
Mất đi ý chí phấn đấu: Sau khi xảy ra sự sụp đổ của bong bóng kinh tế, nền kinh tế Nhật Bản trì trệ kéo dài trong một khoảng thời gian dài, gây ra tỷ lệ thất nghiệp cao và gây khó khăn cho nhiều người tham gia vào thị trường lao động. Hiện nay, mặc dù nền kinh tế Nhật Bản đã ổn định hơn so với thời kỳ sau bong bóng, nhưng không thể sánh ngang với giai đoạn tăng trưởng kinh tế ấn tượng. Tuy nhiên, người trẻ ở đất nước mặt trời mọc dần mất đi ý chí và động lực để phấn đấu, dễ dàng hài lòng với các công việc bán thời gian và chọn cách sống tạm bợ thay vì nỗ lực để đạt được sự ổn định lâu dài.
Ảnh hưởng tiêu cực từ văn hóa xã hội: Tinh thần trách nhiệm và tập thể của người Nhật đã truyền đạt nền văn hóa nổi tiếng của họ, nơi mọi người thường coi trọng lợi ích chung hơn là cá nhân, và thường tránh thể hiện bản thân, ít tâm sự và chia sẻ với người khác. Theo thời gian, sự nén giữ và chứa chấp không được thể hiện sẽ dẫn đến sự tách biệt từ xã hội và thế giới xung quanh.
Tác động của các sản phẩm giải trí: Các sản phẩm giải trí hiện nay cũng có tác động đáng kể đến tâm lý của những người mắc chứng "Hikikomori". Một phần trong số những người này được cho là liên quan đến trào lưu văn hoá Otaku, với sự say mê cuồng nhiệt và lạc vào thế giới ảo của manga, game, internet...
Những hệ lụy của hội chứng Hikikomori
"Hikikomori" không chỉ còn là một lối sống cá nhân hay một nhóm người, mà ngày càng tăng số lượng và mở rộng đối tượng, phạm vi độ tuổi và thời gian sống "ẩn dật". Trong khi Nhật Bản đã lâu phải đối mặt với vấn đề già hóa dân số, tỉ lệ sinh thấp và thiếu hụt lao động nghiêm trọng, thì những người "hikikomori" trong độ tuổi lao động lại từ chối tham gia vào lực lượng lao động và đời sống xã hội. Điều này không chỉ gây áp lực cho gia đình của những người "hikikomori", mà còn tạo áp lực cho nền kinh tế quốc gia.
Một số câu hỏi liên quan đến hội chứng Hikikomori
Ảnh hưởng của Hikikomori đến người bị và gia đình?
Sau khi tìm hiểu về ý nghĩa của thuật ngữ Hikikomori, chúng ta hiểu rằng đây là một thuật ngữ tiếng Nhật được sử dụng để miêu tả tình trạng xã hội của những người trẻ tuổi hoặc người trưởng thành ở Nhật Bản, họ ngừng tham gia vào hoạt động xã hội và rút khỏi mọi liên hệ với thế giới bên ngoài trong một khoảng thời gian dài. Hikikomori có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả người mắc phải và gia đình của họ. Với người bị, hikikomori có thể tạo ra cảm giác cô đơn, cách biệt và mất tự tin. Họ có thể mất khả năng giao tiếp xã hội và gặp khó khăn trong việc thiết lập và duy trì các mối quan hệ xã hội.
Đối với gia đình, hikikomori có thể gây ra căng thẳng và áp lực tâm lý. Gia đình phải đối mặt với việc không hiểu và không biết cách giúp đỡ người bị. Họ có thể phải chịu sự xấu hổ và áp lực từ cộng đồng xung quanh.
Hikikomori cũng có thể tác động đáng kể đến mặt kinh tế của gia đình, vì người bị không tham gia vào công việc hoặc học tập, dẫn đến mất cơ hội nghề nghiệp và thu nhập.
Làm sao để thoát khỏi tình trạng này?
Để giúp người bị hikikomori thoát khỏi tình trạng này, có một số phương pháp mà bạn có thể áp dụng, theo sự khuyến nghị của các chuyên gia tâm lý:
1. Hỗ trợ gia đình: Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người bị hikikomori. Họ có thể cung cấp sự ủng hộ tinh thần, tạo ra một môi trường an toàn và thoải mái để khám phá lại sự kết nối xã hội. Gia đình cũng có thể tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia để hiểu và đối phó với tình huống hiện tại.
2. Hỗ trợ tâm lý: Người bị hikikomori có thể cần sự hỗ trợ tâm lý để giải quyết các vấn đề như lo lắng, trầm cảm hay căng thẳng. Tâm lý học cá nhân hoặc nhóm có thể giúp họ hiểu và xử lý các cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực, đồng thời phát triển các kỹ năng tự quản và giải quyết vấn đề.
3. Xây dựng mạng lưới xã hội: Khuyến khích người bị hikikomori tham gia vào các hoạt động xã hội để mở rộng mạng lưới xã hội của họ. Điều này có thể bao gồm tham gia vào các câu lạc bộ, tổ chức tình nguyện hoặc tham gia các khóa học về nghệ thuật, thể thao hoặc kỹ năng mềm. Qua việc gặp gỡ và tương tác với người khác, người bị hikikomori có cơ hội xây dựng lại sự tự tin và kỹ năng xã hội.
Ở Việt Nam có người mắc chứng Hikikomori không?
Mặc dù Hội chứng Hikikomori chủ yếu là một hiện tượng xã hội phổ biến tại Nhật Bản, nó đã được nhận thấy xuất hiện ở một số quốc gia khác, bao gồm Hàn Quốc và Trung Quốc. Tuy nhiên, thông tin cụ thể về tình trạng Hikikomori tại Việt Nam hiện vẫn còn hạn chế, và nó chưa trở thành một vấn đề xã hội phổ biến ở Việt Nam. Mặc dù không loại trừ khả năng tồn tại của một số trường hợp tương tự, có thể là do ở Việt Nam, hiện tượng này không được đặt tên là Hikikomori và không có bất kỳ số liệu thống kê chính thức nào về hội chứng này.
Kết luận
Qua chủ đề Hikikomori là gì? chúng tôi hy vọng số lượng người mắc chứng Hikikomori trên thế giới sẽ được kiểm soát và ngày một giảm nhẹ. Đừng quên chăm sóc đến sức khỏe tinh thần của bản thân, gia đình và những người thân bên cạnh. Theo dõi Hikikomori để biết thêm nhiều thông tin thú vị khác.