Tesla xuất hiện và thay đổi cuộc chơi của ngành bốn bánh

Elon Musk - Một nguyên mẫu đời thực của Iron Man

Nhiều người vẫn không thể tin nổi vào sự thành công thần kỳ của hãng xe điện Tesla. Và đa số những người biết đến Tesla sẽ gắn liền Elon Musk như là một nhân tố quan trọng nhất làm nên thành công đó. 

Thiel - người đã giúp Elon Musk xây dựng PayPal cho rằng: Musk là người cuối cùng có thể cùng lúc khởi nghiệp ba doanh nghiệp (PayPal, Tesla và SpaceX) trong ba ngành công nghiệp khác nhau (tài chính, ô tô, hàng không vũ trụ) và đạt được thành công. 

Người ta nói đùa với nhau rằng, so với Musk thì thần Zeus còn ít căng thẳng hơn nhiều. Với những ai chưa biết, thì nhân vật Tony Stark trong bộ phim Iron Man (Người Sắt) được lấy cảm hứng từ nguyên mẫu đời thực là Elon Musk. 

Elon Musk sinh năm 1971 tại Nam Phi. Tuy nhiên, anh lại coi thung lũng Silicon như là “miền đất hứa”, cuối cùng vào năm 17 tuổi, anh quyết định đến Mỹ để viết tiếp hoài bão của mình. 

Sau khi thành lập, mua đi bán lại các công ty của mình một cách không thể thành công hơn. Với khối tài sản khổng lồ, Musk có thể chọn cách nghỉ hưu sớm trên một quần đảo đảo nào đó, nhưng anh lại đổ tiền vào vịnh San Francisco để giải cứu một Startup xe điện đang rơi vào tình trạng khốn đốn - Tesla. 

Vấn đề là việc tạo ra một tên lửa thực sự hoặc phát triển một công ty sản xuất ô tô điện là điều vô cùng khó. Và bởi vì không ai muốn đầu tư vào một thứ gì đó quá mới mẻ, quá tham vọng, quá hoang tưởng và có khả năng thất bại cao – đặc biệt là trong giai đoạn khủng hoảng. Nên số tiền hiện tại của Elon Musk chưa đủ lớn để mình anh có thể giữ cho công ty của mình tồn tại lâu dài. Nếu thiếu nguồn tiền từ bên ngoài, cả SpaceX lẫn Tesla sẽ sớm sụp đổ.

Và rồi, khi ở thời khắc tăm tối nhất, mọi thứ lại xoay vần. Hãng xe điện non trẻ có doanh số chưa đầy 100.000 chiếc mỗi năm lại có giá trị thương hiệu trên 60 tỷ USD, vượt qua nhiều gã khổng lồ với hàng trăm năm gây dựng.

Theo dự đoán của các chuyên gia, Tesla sẽ sớm vượt lên dẫn đầu ngành công nghiệp xe hơi, trở thành hãng xe giá trị nhất, tương tự điều mà Apple đã làm được đối với ngành điện thoại di động. 

Về phần Elon Musk, người ta thường ví von anh như một Steve Jobs mới, vì ở anh có năng lực phi thường để tạo ra những khác biệt trong những ngành công nghiệp quy mô lớn vốn đã tồn tại từ lâu đời với những thứ mà khách hàng thậm chí còn không biết là họ muốn có chúng.

Xem thêm: Hướng dẫn cài đặt và cách sử dụng phần mềm Hangouts

Hành trình đi từ kẻ tí hon đến người khổng lồ của Tesla

Mùa hè năm 2003, Tarpenning và Eberhard muốn thành lập một công ty xe điện, bắt đầu từ một chiếc xe hai chỗ ngồi và chuyển sang các model khác khi thị trường dễ tiếp cận hơn. Theo nghiên cứu của họ, xe điện tạo ra nhiều mô-men xoắn hơn và có thể sử dụng phanh tái tạo năng lượng.

Năng lượng này sẽ được sạc lại pin giúp xe tăng cự ly hành trình. Tesla được đặt tên theo một kỹ sư điện, đồng thời là nhà vật lý người Serbia, Nikola Tesla.

Năm 2003, cả thế giới nhìn Tesla - hãng xe điện non trẻ mới thành lập tại Mỹ với ánh mắt hoài nghi. Xe điện chưa bao giờ phổ biến trong suy nghĩ của mọi người, mức giá đắt đỏ và dung lượng pin ít ỏi là lý do xe điện không được kỳ vọng nhiều.

Đã bao nhiêu năm qua, hầu hết ngành công nghiệp đều phát triển vượt bậc, nhưng ngành chế tạo pin vẫn dậm chân tại chỗ. Kỹ thuật chế tạo pin thời đó ở mức độ sơ khai khiến không nhiều người lạc quan về tương lai của hãng.

Ngày 31/3/2004, Eberhard gửi cho Elon Musk một email. "Chúng tôi muốn nói chuyện với ông về Tesla Motors. Đặc biệt nếu ông quan tâm đến việc đầu tư vào công ty. Chúng tôi muốn thuyết phục ông rằng chúng tôi có thể tạo ra những chiếc xe hơi chạy điện cao cấp và sẽ tạo ra lợi nhuận. Đây là một công ty có tiềm năng tăng trưởng cao, đồng thời phá vỡ sự thoả hiệp giữa hiệu suất và tiết kiệm". Musk đã trả lời ngay tối hôm đó. "Chắc chắn".

Eberhard và Ian Wright (thành viên thứ ba trong nhóm sáng lập) đã bay tới Los Angeles, nơi SpaceX đã đặt trụ sở và gặp Musk trong văn phòng SpaceX. Các thủ tục giấy tờ được soạn thảo và hoàn thiện vào ngày 23/4/2004. Musk chi 7,5 triệu USD và trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị Tesla.

Tháng 2/2008, Tesla giới thiệu chiếc Roadster, mẫu xe thể thao thuần chạy điện đầu tiên. Tesla Roadster được xây dựng trên khung sườn chiếc xe thể thao nhỏ Lotus Elise, còn được gọi là Vauxhall VX220 hay Opel Speedster ở châu Âu.

Roadster là chiếc ôtô sản xuất đầu tiên sử dụng pin lithium-ion, đồng thời là chiếc xe điện đầu tiên có tầm hoạt động trên 320 km mỗi lần sạc. Tờ Car and Driver đánh giá: "Nó không chỉ là một chiếc xe thể thao mà còn là một trong những mẫu xe mạnh nhất trên đường".

Tháng 6/2012, Tesla lại một lần nữa gây chú ý khi cho ra đời mẫu xe thứ hai mang tên Model S, chiếc sedan sang trọng chạy điện. Model S trở thành mẫu xe điện bán chạy nhất thế giới trong hai năm 2015 và 2016. 

Tháng 9/2016, Tesla giới thiệu Model X, một chiếc crossover chạy điện. Mẫu xe này chiếm ngôi vị xe an toàn nhất thế giới và nhận được nhiều giải thưởng về thiết kế.

Tính đến tháng 12/2016, Tesla đã bán được 186.000 chiếc xe điện trên toàn cầu, kể từ khi giới thiệu Tesla Roadster đầu tiên vào năm 2008. Thành tích này đưa Tesla trở thành hãng sản xuất xe điện lớn thứ hai thế giới, sau liên minh Renault-Nissan.

Tesla đã xây dựng mạng lưới trạm sạc siêu tăng áp nằm khắp Bắc Mỹ, châu Âu và châu Á để phục vụ các chủ sở hữu xe của hãng. Hãng xe non trẻ lần lượt vượt qua nhiều "gã khổng lồ" như GM và Ford, trở thành hãng xe giá trị nhất thế giới với giá trị thương hiệu trên 60 tỷ USD. Hiện nay, Tesla là hãng xe giá thị thứ 3 thế giới, chỉ sau Daimler AG và Volkswagen Group.

Xem thêm: Văn phòng điện tử là gì?

Điều gì làm nên sự thành công của Tesla?

Peter Thiel, nhà đầu tư huyền thoại tại thung lũng Silicon, cho rằng bí quyết thành công của Tesla nằm ở công nghệ mà hãng sở hữu, CEO Elon Musk là thiên tài và sự song hành của may mắn. Thiel đã chỉ ra 7 lý do khiến Tesla thành công, trong khi nhiều công ty xe điện khác thất bại.

1. Công nghệ Tesla đi trước thời đại

"Công nghệ của Tesla đi trước thời đại, và các công ty khác phải dựa trên nó để phát triển chiếc xe của mình. Daimler sử dụng công nghệ pin của Tesla; Mercedes-Benz sử dụng hệ thống truyền động của Tesla; Toyota sử dụng động cơ Tesla. General Motors thậm chí đã tạo ra một "đội đặc nhiệm" để theo dõi những bước tiến tiếp theo của Tesla".

Model S là một kỳ quan công nghệ, nhận được vô số giải thưởng, bao gồm giải thưởng từ những tổ chức uy tín như Consumer Reports, tạp chí Motor Trend và Automobile.

Những thoả thuận với các công ty xe lớn để sản xuất các bộ phận khác nhau giúp Tesla có lợi nhuận để tái đầu tư vào sản phẩm của mình, đó là thứ mà Musk đã nhìn thấy từ trước khi nó xảy ra.

2. Vận động hành lang tài tình

Vào tháng 1/2010, khoảng một năm rưỡi trước khi Solyndra (công ty sản xuất pin mặt trời) xin phá sản, Tesla đã vay được một khoản 465 triệu USD từ Bộ Năng lượng Hoa Kỳ.

Nửa tỷ USD trợ cấp là điều không thể tưởng tượng được vào thời điểm bấy giờ, Tesla đã rất thành công trong khâu vận động hành lang.

Tesla đánh giá tầm quan trọng của việc cải tiến công nghệ và thuyết phục các chính trị gia, trong đó có Tổng thống Obama. Công ty giữ uy tín khi hoàn trả đầy đủ, điều đó cho thấy việc sử dụng nguồn vốn đúng mục đích và đúng thời điểm sẽ tạo nên lợi ích khổng lồ.

3. Tesla và sự độc quyền

Tesla đã bắt đầu khởi nghiệp ở một thị trường nhỏ mà hãng nắm ưu thế, đó là thị trường xe thể thao cao cấp.

Mặc dù Tesla Roadster sẽ không bao giờ bán chạy như Ford F-150, nhưng nó đem lại lợi nhuận không nhỏ cho hãng xe non trẻ. Gần 3.000 chiếc được bán với mức giá khởi điểm 109.000 USD.

Sau khi có tiền, Tesla tiếp tục tái đầu tư để sản xuất Model S với số lượng lớn hơn và mức giá cũng thấp hơn. Và bước đi quan trọng nhất, đó là phổ biến dòng xe điện vốn chỉ là món đồ chơi của giới nhà giàu trở thành chiếc xe cho các bà nội trợ dùng đi chợ hàng ngày với Model 3.

Musk tin rằng mẫu xe này sẽ phù hợp với khách hàng đại chúng và chiếm thị phần của những chiếc xe bán chạy nhất hiện nay như Honda Accord...

4. Đội ngũ đầy quyết tâm

Chủ tịch của Tesla là một kỹ sư và nhân viên bán hàng hoàn hảo, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi ông đã tập hợp được một đội ngũ rất giỏi.

Thiel nói rằng Elon Musk mô tả đội của mình như một "lực lượng đặc biệt". Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với The Street, Gilbert Passion, Phó chủ tịch Tesla phụ trách bộ phận sản xuất nói: "Elon là một con người đầy cảm hứng, anh ấy sẽ đưa bạn đến mức giới hạn. Anh ta đưa ra những điều tưởng như không thể, và anh cũng không chấp nhận những kết quả tầm thường. Anh ấy chỉ chấp nhận những kết quả tốt nhất khi bạn đã nỗ lực hết mình".

5. Nghiêm túc trong phân phối

Hầu hết công ty đánh giá thấp mạng lưới phân phối, nhưng Tesla rất nghiêm túc và quyết định sở hữu toàn bộ chuỗi phân phối. Có nhiều địa điểm, Tesla rất khó khăn để mở các cửa hàng, chẳng hạn bang New Jersey , New York và Ohio.

Thiel nói rằng chi phí trước mắt của Tesla cao hơn các hãng ôtô khác vì khác biệt về mô hình kinh doanh mà không có mạng lưới đại lý. Nhưng điều này giúp kiểm soát trải nghiệm của khách hàng, củng cố thương hiệu Tesla và tiết kiệm tiền cho công ty trong một thời gian dài.

Tesla cũng đang nỗ lực để mở rộng công suất nhà máy Gigafactory, cho phép sản xuất ôtô với số lượng lớn gấp nhiều lần hiện tại.

6. Độ bền

Tesla có khởi đầu bằng cả trái tim và có tốc độ phát triển nhanh hơn bất kỳ đối thủ nào trong ngành. Xe hơi là loại hàng hoá đặc biệt vì có giá trị cao. Niềm tin của người tiêu dùng có ý nghĩa quan trọng trong quyết định mua hàng.

Tesla chiếm thế giới xe bằng một cơn bão, người dùng, phương tiện truyền thông và các nhà đầu tư đều khen ngợi về khả năng hoạt động của nó. Thậm chí General Motors phải thành lập một đội đặc nhiệm để xem Tesla đang làm gì.

Có nhiều báo cáo về tai nạn hay hoả hoạn trên xe Tesla nhưng lỗi thuộc về người điều khiển. Cục An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NHTSA) chứng nhận đây là mẫu xe an toàn với người dùng, vì vậy khách hàng tại Mỹ đặt niềm tin lớn vào các sản phẩm Tesla.

7. Bí mật

Tesla biết rằng công nghệ xanh sẽ thu hút những người giàu. Những người nổi tiếng, người có địa vị trong xã hội thường muốn người khác nghĩ mình có trách nhiệm với xã hội, và việc chạy một chiếc xe "xanh" thể hiện hành động đó. Đáp ứng nhu cầu này, Tesla chế tạo những chiếc xe trông rất thời trang. Leonardo DiCaprio đã bỏ ngay chiếc Toyota Prius của mình để tậu ngay một chiếc Tesla Roadster khi xe được giới thiệu.

Model S là chiếc xe tuyệt vời và hấp dẫn đáng kinh ngạc, nó gây chú ý khi bắt gặp trên đường hay trong bãi đỗ xe. Thẩm mỹ rất quan trọng, bởi nó là yếu tố trực quan, đầu tiên tác động vào tâm lý khách hàng. Tesla đã làm rất tốt khía cạnh này. Đó là mấu chốt của sự thành công mang tên Tesla, trong khi vô số hãng xe điện chịu thất bại thảm hại trong cuộc đua này.