Quy chế thưởng phạt trong công ty là những điều người lao động cần nắm rõ khi vào làm. Bởi vì nó sẽ tác động trực tiếp đến quyền lợi, hiệu suất lao động và cả thu nhập. Bài viết sau đây của Tanca sẽ giới thiệu đến bạn mẫu quy chế nội bộ doanh nghiệp cùng những điều cần biết về các hình thức kỷ luật, khen thưởng.

Vai trò của quy chế thưởng phạt trong công ty

Đứng ở vị trí của doanh nghiệp, quy chế thưởng phạt đóng một vai trò quan trọng. Đó là cách để người lãnh đạo quản lý và giám sát nhân viên. Cấu trúc cũng như hệ điều hành sẽ bị phá vỡ nếu không có những thứ này.

Các điều khoản công bằng, rõ ràng là cách để doanh nghiệp tạo dựng niềm tin ở nhân viên. Nhìn vào thì ai cũng biết đây có phải là một môi trường làm việc chuyên nghiệp hay không. Qua đó, uy tín và hình ảnh của công ty cũng được khẳng định.

Một tổ chức có bảng lương và chế độ thưởng rõ ràng sẽ giúp tuyển dụng được người tài. Đây là một cách gián tiếp nhưng rất hiệu quả để có một lực lượng lao động chất lượng.

Đối với nhân viên, quy chế thưởng phạt ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi. Khung quy định rõ ràng giúp họ xây dựng kế hoạch để phấn đấu tốt hơn.

Thông qua đó, kỹ năng nghề nghiệp và đạo đức nghề nghiệp sẽ được chú trọng hơn. Sự minh bạch trong quy chế đánh giá giúp người lao động yên tâm làm việc. Bởi vì hành vi thiên vị hoặc thiên vị tình cảm không tồn tại.

Xem thêm: Mẫu nội quy công ty mới nhất

Quy chế thưởng phạt nội bộ công ty gồm những gì?

Quy chế thưởng phạt nhân viên công ty là điều mà các doanh nghiệp áp dụng để nhân viên làm việc có trách nhiệm, năng suất và nhiệt tình hơn. Dưới đây là các quy tắc về các loại tiền lương thưởng cũng như xử phạt nội bộ:

Các loại tiền lương

Tiền lương là số tiền người lao động nhận được để thực hiện công việc theo thoả thuận. Do có nhiều hình thức lao động khác nhau nên việc phân loại tiền lương sẽ thuận tiện hơn cho công tác quản lý.

Lương sẽ bao gồm các loại lương sau:

Lương cơ bản: Là mức lương cơ bản được trả với điều kiện người lao động làm việc đủ thời gian và hoàn thành công việc được giao trong hợp đồng đã thỏa thuận. Mức lương chính phải cao hơn hoặc bằng mức lương tối thiểu vùng của năm hiện hành của nhà nước.
Tiền lương đóng bảo hiểm xã hội: Là tiền lương dùng để tính số tiền bảo hiểm mà cá nhân phải đóng hàng tháng.
Lương thử việc: Khoảng 85% lương chính. Quy định này cũng dựa trên chính sách của doanh nghiệp vì nhiều doanh nghiệp trả lương chính thức chứ không phải lương thử việc (làm việc mà người lao động có kinh nghiệm, làm việc tốt, ...)
Lương khoán: Lương theo hợp đồng với cá nhân.
Lương dựa trên sản phẩm: Là mức lương dựa theo số lượng và chất lượng sản phẩm mà người lao động làm ra.

Các khoản tiền trợ cấp, phụ cấp

Phụ cấp, trợ cấp là khoản bù đắp các yếu tố có tính chất phức tạp của công việc và môi trường làm việc chưa được tính đầy đủ trong thang lương. Tùy theo tính chất công việc và điều kiện làm việc sẽ được hưởng các khoản phụ cấp khác nhau.

Một số loại phụ cấp có thể bao gồm:

Phụ cấp chức vụ áp dụng đối với trưởng bộ phận, trưởng bộ phận.
Phụ cấp trách nhiệm: áp dụng cho các nhân viên chịu trách nhiệm quản lý như tổ trưởng, tổ phó, thủ quỹ, thủ kho, v.v.
Phụ cấp xăng xe đi lại.
Phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: Phụ cấp nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm ít nhất là 5% và cao nhất là 10%. Mức phụ cấp làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thấp nhất là 7% và cao nhất là 15%.
Phụ cấp lưu động cho nhân viên phải thay đổi công việc thường xuyên.
Phụ cấp thu hút áp dụng đối với người lao động đi làm việc ở vùng kinh tế mới, vùng có điều kiện sống khó khăn, v.v.
Phụ cấp khu vực dành cho người lao động làm việc tại địa bàn mà Nhà nước quy định được hưởng phụ cấp khu vực.
Phụ cấp ăn trưa, điện thoại, tiền nhà.

Cách tính lương và thời hạn trả lương

Việc tính lương và thời hạn trả lương sẽ được thực hiện theo yêu cầu và quy định của công ty. Nhưng phải phù hợp với quy định của luật lao động, đồng thời đảm bảo các yêu cầu sau:

Nguyên tắc: Rõ ràng, chính xác, trả lương đúng hạn.
Căn cứ tính lương: Bảng khối lượng khoán và chấm công.
Thời hạn trả lương: Tùy theo quy định của doanh nghiệp, có thể trả lương một lần hoặc nhiều lần trong tháng.
Cách tính lương: Tính lương theo thời gian, theo sản phẩm, theo quỹ lương và tính lương làm thêm giờ.

Những quy định về phúc lợi, nghỉ phép trong năm

Ngoài thu nhập từ lương chính và các khoản phụ cấp, tùy theo lợi nhuận của công ty, hàng năm người lao động có thể nhận thêm tiền hoặc quà tặng có giá trị tương đương vào các dịp đặc biệt như:

Giao thừa, Tết Nguyên đán
Ngày Quốc khánh 2/9, ngày Quốc tế lao động 1/5.
Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 (dành cho trẻ em, không giới hạn số lượng trẻ em)
Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 và Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3.
Ngày sinh nhật.
Cưới xin, hiếu thảo.
Người thân của nhân viên đã qua đời
Nhân viên ốm đau, sinh nở hoặc tai nạn
Đi nghỉ mát mỗi năm một lần.
Con CBCNV là học sinh chăm ngoan, đạt thành tích xuất sắc trong học tập (cấp quận, huyện, thành phố, quốc gia và quốc tế).
Các lợi ích khác tùy thuộc vào văn hóa của từng doanh nghiệp hoặc sản phẩm mà doanh nghiệp kinh doanh.

Các quy chế thưởng phạt nhân viên

Để động viên, khuyến khích người lao động làm việc hăng say, đạt năng suất cao, doanh nghiệp nên có chế độ thưởng phạt rõ ràng. Các quy định thường chi tiết và chuyên nghiệp hơn các quy định về phạt tiền.

Nội dung dưới đây sẽ đề cập chi tiết hơn về mẫu chính sách thưởng phạt. Thưởng bao gồm: Thưởng ý tưởng hay, thưởng doanh thu cá nhân, thưởng hoa hồng, thưởng nhân viên giỏi…

Thưởng có thể là tiền mặt, bằng khen, phiếu giảm giá khi sử dụng dịch vụ của công ty, nâng ngạch, tăng lương…

Các hình thức phạt bao gồm: Phạt đi làm muộn, phạt ý thức - thái độ, phạt đạo đức nghề nghiệp, phạt kỷ luật, phạt trách nhiệm công việc (sai sót trong công việc, không đạt KPIs…). Các hình thức xử phạt khá đa dạng, có thể trừ trực tiếp vào lương, bồi thường vật chất, giáng cấp / bậc lương, sa thải …

Xem thêm:

Các yếu tố cần xem xét khi xây dựng quy chế doanh nghiệp

Căn cứ theo quy định pháp luật

Việc xây dựng chính sách thưởng phạt cần tránh vi phạm pháp luật. Các căn cứ pháp lý cụ thể sẽ được giới thiệu ở phần sau. Doanh nghiệp nên tìm hiểu trước về nhiều mặt. Trong số các vấn đề cần tập trung bao gồm:

Thưởng ngày lễ.
Thưởng thành tích.
Kỷ luật.
Quyền của người lao động...

Ý kiến từ nhân viên

Quy chế thưởng phạt ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động. Vì vậy, việc nắm bắt được những mong muốn chính đáng của họ khi xây dựng luật là vô cùng cần thiết. Qua đó, văn bản được ban hành sẽ có những đặc điểm sau:

Khách quan.
Bình đẳng.
Tôn trọng.
Có thiện chí hợp tác lâu dài từ doanh nghiệp…

Thị trường lao động bên ngoài

Quy chế thưởng phạt cần được điều chỉnh phù hợp với thị trường chung. Phần thưởng quá thấp hoặc kỷ luật quá khắc nghiệt có thể gây ảnh hưởng tiêu cực. Công ty nên nhận biết và học hỏi các yếu tố sau từ các doanh nghiệp khác:

Mức tiền thưởng trung bình.
Hình phạt tùy theo mức độ nghiêm trọng của sai phạm.
Các khoản thù lao khác …

Xem thêm: Đổi lương Gross sang Net chuẩn nhất

Mẫu quy chế thưởng phạt trong công ty

Để hiểu rõ hơn về các biểu mẫu cũng như nội dung của quy chế thưởng phạt trong doanh nghiệp, các bạn có thể tham khảo mẫu quy chế thưởng phạt như hình dưới đây:

Quy trình xây dựng quy chế khen thưởng, xử phạt

Tham khảo cơ sở pháp lý

Để xây dựng chính sách lương thưởng chính xác nhất, hãy tham khảo một số tài liệu dưới đây:

Công văn 4320 / LĐTBXH-TL của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hướng dẫn xây dựng quy trình trả lương đối với doanh nghiệp nhà nước.
Nghị định 49/2013 / NĐ-CP quy định chi tiết thi hành các quy định của Bộ luật Lao động về tiền lương.
Nghị định 51/2016 / NĐ-CP quy định về quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng của người lao động trong công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Nghị định số 52/2016 / NĐ-CP quy định tiền lương, tiền thưởng, thù lao đối với người quản lý doanh nghiệp trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.

Thành lập hội đồng xây dựng các quy định về tiền lương

Ban Quy chế được thành lập đảm bảo dựa trên nguyên tắc công khai và dân chủ. Do đó, các thành viên bắt buộc phải có trong hội đồng bao gồm:

Chủ tịch HĐQT: Giám đốc công ty.

Thường trực: Đại diện phòng lao động tiền lương.

Thành viên: Đại diện Công đoàn, Đảng ủy và các phòng, ban (Số lượng thành viên do Chủ tịch Hội đồng quyết định).

Hội đồng có nhiệm vụ soạn thảo quy chế tiền lương, tiền thưởng sau đó lấy ý kiến của người lao động trong doanh nghiệp và hoàn thiện quy chế.

Xác định quỹ lương hàng năm của công ty

Người quản lý phải dự đoán trước ngân sách lương và thưởng tối thiểu trong 1 năm tới là bao nhiêu. Tỷ lệ tiền lương, tiền thưởng trên doanh thu được gọi là tỷ lệ tiền lương.

Con số này là cơ sở để bạn xác định rõ ràng mức lương cơ bản cho người lao động trong chính sách thưởng lương tháng 13 và các căn cứ tính lương.

Xây dựng hệ số chức danh và hệ số khoảng cách

Hệ thống chức danh là một nhóm công việc có cùng tính chất, mức độ khó khăn và tinh thần trách nhiệm. Đây cũng là cơ sở để xác định hệ số lương của người lao động.

Để xây dựng hệ thống chức danh này, các nhà nhân sự có thể căn cứ vào bảng mô tả chi tiết công việc ở từng vị trí.

Hệ số khoảng cách là sự khác biệt giữa các nhóm công việc khác nhau ở mỗi vị trí. Khi xây dựng quy chế trả lương, thưởng, người làm công ăn lương cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng con số này cho hợp lý.

Xác định cách thức, thời điểm và cách thức trả lương cho nhân viên

Để có thể trả lương đúng và phù hợp cho từng nhân viên, bộ phận nhân sự cần xác định đúng cách thức, thời điểm và cách thức trả lương. Các doanh nghiệp và tổ chức có thể xem xét các hình thức thanh toán sau:

Lương cố định: Là hình thức áp dụng cho các vị trí hành chính (Marketing, HR, IT, ...)

Lương hợp đồng: Là hình thức áp dụng cho các vị trí trực tiếp tạo ra hoặc bán sản phẩm (công nhân sản xuất hoặc nhân viên bán hàng).

Kết hợp giữa 2 hình thức trả lương trên: Lương chính thức = lương cơ bản + lương khoán.

Bên cạnh những quy định về lương thưởng, bạn cũng cần minh bạch về quy trình và thời điểm nhân viên được trả lương.

Những trường hợp đặc biệt như nhân viên được công ty cử đi đào tạo nghiệp vụ, tăng ca, nghỉ thai sản đối với nhân viên nữ, nghỉ ma chay - cưới hỏi… cũng cần có quy định cụ thể, rõ ràng.

Xây dựng khuôn khổ đánh giá, thưởng phạt rõ ràng

Tác dụng của tiêu chí đánh giá, khen thưởng, xử phạt là đảm bảo tính công bằng, khuyến khích người lao động hoàn thành công việc đúng thời hạn. Bạn nên tìm hiểu các tình huống thực tế tại doanh nghiệp để xây dựng bảng tiêu chí sát nhất với từng bộ phận, cá nhân.

Như vậy, khung đánh giá mới có thể mang lại sự khích lệ mạnh mẽ cho nhân viên. Có thưởng thì cũng phải có phạt nên quy chế thưởng phạt cũng rất quan trọng trong doanh nghiệp.

Việc đưa ra các quy định thưởng phạt nhằm thúc đẩy tinh thần của nhân viên, giúp họ trở nên kỷ luật hơn. Những phần thưởng và hình phạt này sẽ phụ thuộc vào cách công ty xây dựng nền văn hóa đó và ngành kinh doanh của doanh nghiệp.

Đưa các quy định vào thực tế

Để đưa quy chế tiền lương, tiền thưởng vào thực tiễn, các doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:

Soạn thảo: Quy chế được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu, rõ ràng.
Ban hành và áp dụng: Phải công bố rộng rãi trong doanh nghiệp, giải đáp thắc mắc (nếu có) cho người lao động và giám sát việc thực hiện các quy định.
Thu thập thông tin phản hồi: Sau khi áp dụng chính sách, bộ phận nhân sự cần thu thập ý kiến của nhân viên công ty xem có phù hợp với mong muốn của mọi người hay không. Vì nếu chế độ đãi ngộ không hợp lý có thể khiến nhân viên nghỉ việc.
Sửa đổi, bổ sung: Ý kiến của người lao động là điều tốt nhất để Hội đồng xem xét, đánh giá, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với bối cảnh và yêu cầu thực tiễn.

Xem thêm: 11+ Nghệ thuật quản lý nhân sự cho nhà quản lý

Để đơn giản hóa quy trình xây dựng các quy chế thưởng phạt trong công ty thì các phần mềm quản trị doanh nghiệp sẽ là giải pháp tối ưu nhất. Tham khảo ngay phần mềm quản lý nhân sự Tanca, với nhiều tính năng nổi bật giúp tối ưu các công tác liên quan đến nhân sự. Đồng thời tạo nên quy chế thưởng phạt phù hợp, hiệu quả.