Bạn đã bao giờ tự hỏi Control Freak là gì và làm thế nào để đối phó với người có tính cách này? Control Freak - sự ám ảnh kiểm soát gây ra nhiều hậu quả đối với bản thân họ và cả người bị họ kiểm soát. Hãy cùng Tanca tìm hiểu đặc điểm và hành vi của người thích kiểm soát, cách để đối mặt và tạo lập mối quan hệ lành mạnh với họ nơi công sở qua bài viết sau đây.
Control Freak là gì?
Control Freak (ám ảnh kiểm soát, thích kiểm soát) là một thuật ngữ tiếng Anh, thường dùng để mô tả người nào đó có xu hướng muốn kiểm soát tất cả các khía cạnh của một tình huống, sự kiện, hoặc ngay cả những người xung quanh họ.
Người này thường muốn mọi thứ phải diễn ra theo cách họ mong đợi và thấy không thoải mái hoặc căng thẳng khi mất quyền kiểm soát. Hành vi này có thể xuất hiện trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công việc đến các mối quan hệ cá nhân.
Thuật ngữ Control Freak thường có ý nghĩa tiêu cực và được sử dụng để phê phán một người. Tuy nhiên, việc mong muốn kiểm soát không phải lúc nào cũng là điều xấu. Trong một số trường hợp, nó có thể là cần thiết và hữu ích.
Tuy nhiên, khi điều này trở thành một nhu cầu quá mạnh mẽ đến mức làm ảnh hưởng đến quyền tự do và hạnh phúc của người khác, nó có thể trở thành vấn đề. Nếu bạn gặp phải một người kiểm soát mạnh mẽ trong cuộc sống của mình, quan trọng là phải thiết lập các biên giới rõ ràng và bảo vệ quyền tự do cá nhân của bạn.
Xem thêm:
Dấu hiệu nhận biết người thích kiểm soát nơi công sở
Thích kiểm soát và ra lệnh cho người khác
Những người thích kiểm soát nghĩ rằng họ thường hoặc luôn luôn đúng, vì vậy họ thích kiểm soát và bảo người khác làm mọi việc theo cách họ muốn.
Luôn nghĩ mình đúng
Đây là một trong những dấu hiệu nhận biết của một người thích kiểm soát. Họ không bao giờ chịu thừa nhận rằng mình sai. Hơn nữa, những người này cũng cho rằng nếu họ chấp nhận sai lầm, người khác sẽ sử dụng nó như một vũ khí chống lại họ hoặc như một cái cớ để coi thường họ.
Chủ nghĩa cầu toàn
Những người thích kiểm soát luôn muốn mọi thứ phải hoàn hảo và rất sợ thất bại hoặc kết quả tồi tệ. Vì vậy, họ là người rất cầu toàn trong công việc và quan tâm đến việc người khác nghĩ gì về mình.
Ngoài ra họ cũng cho rằng không ai có thể làm việc đó tốt hơn họ nên họ thích làm việc một mình.
Thích kiểm tra và sửa lỗi của người khác
Nhận ra lỗi lầm của người khác và yêu cầu làm theo cách của mình là dấu hiệu phổ biến của người thích kiểm soát. Bởi vì họ tin rằng mình luôn đúng và họ có thể đạt được kết quả tốt nếu làm theo cách riêng của mình.
Thích phóng đại lỗi lầm
Những người có ham muốn kiểm soát mạnh mẽ rất giỏi phát hiện ra lỗi lầm của người khác. Họ luôn chỉ trích khiến bạn mất tự tin, từ đó khiến bạn nghi ngờ bản thân, mất phương hướng.
Từ đó, họ tìm ra lỗ hổng trong suy nghĩ của bạn và sử dụng nó để giành quyền kiểm soát bạn nhiều hơn. Nhưng một khi hành vi này bị đối phương phát hiện, họ thường sẽ tìm lý do để bào chữa.
Thường xuyên phán xét và chỉ trích
“Hôm nay quần áo của bạn trông xấu quá.” Thói quen phán xét, chỉ trích, chê bai người khác cũng là dấu hiệu thường gặp của người thích kiểm soát. Dù người ta có làm gì thì cũng khó làm hài lòng những kẻ thích kiểm soát, thay vào đó có xu hướng bắt người ta phải thay đổi theo ý muốn của mình.
Trói buộc đạo đức
Những người thích kiểm soát thường chỉ trích người khác trên cơ sở đạo đức. Họ luôn tự cho mình là chuẩn mực đạo đức hoặc giống như một vị thần, để không ngừng nâng cao địa vị của mình, đồng thời hạ thấp người khác.
Đồng thời, con người có tâm lý tin vào quyền lực nên luôn dùng quyền lực để đánh bóng bản thân. Tạo dựng hình ảnh tốt đẹp cho bản thân, rồi đứng trên cao và thao túng tâm lý người khác.
Hay thù dai
Nếu một người thích kiểm soát yêu cầu đồng nghiệp làm những gì mình muốn và họ không đồng ý, họ bắt đầu có ác cảm với đồng nghiệp đó. Nếu không may kết quả công việc không như mong đợi, kẻ thích kiểm soát thỉnh thoảng sẽ nhắc nhở và cười nhạo sự thất bại của đồng nghiệp.
Cố tình gây chia rẽ
Một phương pháp ưa thích của những kẻ thao túng là cố tình gieo rắc sự bất hòa. Bằng cách chia rẽ đối phương, giảm bớt bạn bè của đối phương. Họ không muốn bạn giao tiếp với người khác. Họ sẽ nói xấu người đó hoặc cố tình tạo rạn nứt trong mối quan hệ của bạn để bạn có thể từ chối người kia.
Cách đối phó với người thích kiểm soát người khác là gì?
Khẳng định ranh giới của riêng bạn
Chìa khóa để đối phó với người thích kiểm soát là duy trì ranh giới cá nhân của bạn. Hãy cho người đó biết rằng bạn có thể tự đưa ra những quyết định. Hãy học cách nói không với những ý tưởng bất chợt của họ.
Luôn nhớ rằng những kẻ thích kiểm soát sẽ cố gắng thay đổi hành vi của bạn hoặc khiến bạn làm những việc phù hợp với mong đợi của họ. Nếu bạn nhận thấy người này đang cố ép bạn làm điều gì đó mà bạn không muốn làm, hãy nói không mà không cần phải biện hộ.
Tránh tranh cãi với họ
Cố gắng lý luận với một người thích kiểm soát sẽ không bao giờ thành công. Những người thích kiểm soát tin rằng họ luôn đúng. Việc tranh luận sẽ chỉ khiến mọi việc trở nên tồi tệ hơn.
Luôn bình tĩnh
Đôi khi, hành vi kiểm soát của một người khiến bạn tức đến mức muốn hét vào mặt họ. Thật không may, nổi giận với người mất kiểm soát không làm mọi việc tốt hơn. Việc nổi giận sẽ cho thấy người đó không thoải mái với sự kiểm soát của bạn, điều này chỉ khiến họ quyết tâm kiểm soát bạn hơn.
Ngoài ra, việc khó chịu có thể khiến người kiểm soát nghĩ rằng bạn là một kẻ yếu đuối và có thể bị kiểm soát. Bằng cách tạo ấn tượng này, bạn khuyến khích họ nhắm mục tiêu đến bạn. Để tránh điều này, bạn nên giữ bình tĩnh khi đối mặt với những người này.
Biết cách đặt câu hỏi
Khi đồng nghiệp muốn kiểm soát công việc của bạn. Bạn cần hỏi tại sao họ muốn tham gia vào công việc của bạn hoặc muốn bạn làm mọi việc theo cách họ làm. Tuy nhiên, để cuộc trò chuyện không có vẻ như bạn đang điều tra hoặc nghi ngờ họ, bạn cần biết cách đặt câu hỏi một cách khéo léo.
Đưa ra giải pháp
Nếu đồng nghiệp của bạn thích tìm ra sai sót trong công việc, bạn sẽ cần phải thận trọng hơn khi hoàn thành công việc của mình. Ngoài ra, đừng quên ghi nhớ một số giải pháp làm việc hiệu quả khác khi đồng nghiệp chỉ trích bạn và muốn kiểm soát công việc của bạn.
Chọn môi trường mới
Nếu phải làm việc trong môi trường mà đồng nghiệp hay cấp trên thích soi mói, kiểm soát công việc của người khác, bạn sẽ có rất ít cơ hội phát triển. Thậm chí có thể trở thành “bản sao” của người khác. Vì vậy, nếu không kiểm soát được tình hình, bạn nên tìm kiếm một môi trường làm việc phù hợp hơn.
Hậu quả của việc Control Freak
Việc có xu hướng muốn kiểm soát người khác có thể dẫn đến một loạt hậu quả, không chỉ đối với người thích kiểm soát mà còn đối với những người xung quanh họ:
Đối với người thích kiểm soát
- Stress và căng thẳng: Việc cố gắng kiểm soát mọi thứ có thể tạo ra một mức độ căng thẳng và stress rất cao.
- Mất cơ hội: Cố gắng duy trì sự kiểm soát có thể khiến người này không chấp nhận rủi ro hay cơ hội mới, dẫn đến việc họ có thể bỏ lỡ các cơ hội quý báu trong cuộc sống và sự nghiệp.
- Quan hệ xã hội: Xu hướng kiểm soát có thể khiến người này trở nên khó khăn trong việc thiết lập và duy trì các mối quan hệ xã hội đáng giá.
- Mất niềm tin: Nếu người này không tin tưởng vào khả năng của người khác, họ cũng có thể mất niềm tin vào chính bản thân mình trong tình huống mất kiểm soát.
Đối với người xung quanh
- Giảm sự tự tin và lòng tự trọng: Người bị kiểm soát thường cảm thấy mất tự tin và họ có thể trở nên phụ thuộc vào người kiểm soát.
- Mất động lực và sự sáng tạo: Khi mọi thứ đều phải tuân theo ý muốn của một người, sẽ có ít không gian cho sự động lực và sáng tạo từ phía người khác.
- Mối quan hệ tồi tệ: Việc liên tục bị kiểm soát có thể làm mất niềm tin và tình cảm trong các mối quan hệ, từ bạn bè, đồng nghiệp, đến các mối quan hệ gia đình và tình yêu.
- Sức khỏe tâm lý: Bị kiểm soát có thể tạo ra một loạt các vấn đề về sức khỏe tâm lý, bao gồm cảm giác bất lực, trầm cảm, và lo âu.
- Đối phó và kháng cự: Trong một số trường hợp, người bị kiểm soát có thể đối phó bằng cách trở nên nổi loạn, đóng cửa, hoặc thậm chí là cắt đứt mối quan hệ.
- Gián đoạn công việc và sự nghiệp: Trong môi trường công việc, việc có một người kiểm soát có thể cản trở sự phát triển và hiệu quả của toàn bộ nhóm hoặc tổ chức.
Hiểu rõ Control Freak là gì không chỉ giúp bạn nhận diện được những người có xu hướng kiểm soát trong cuộc sống của mình, mà còn cung cấp các phương pháp đối phó hiệu quả. Mong rằng những chia sẻ của Tanca sẽ cung cấp cho bạn nhiều kiến thức và kinh nghiệm bổ ích.
