Mô hình ASK (Attitude - Skill - Knowledge) là mô hình đánh giá năng lực được sử dụng rất phổ biến. Các doanh nghiệp thường sử dụng ASK như một khung tiêu chuẩn để đánh giá thái độ, kỹ năng và kiến thức của ứng viên và nhân sự nội bộ. Hãy cùng Tanca tìm hiểu chi tiết hơn về mô hình này qua bài viết dưới đây.

Mô hình ASK là gì? Ví dụ về mô hình ASK

Mô hình đánh giá năng lực ASK (viết tắt của Attitude - Skill - Knowledge) từ lâu đã trở thành khung tiêu chuẩn nghề nghiệp phổ biến. Hiện nay ASK đã được chuẩn hóa thành mô hình đánh giá năng lực ứng viên. Mô hình ASK gồm có:

Attitude/ Quality - Thái độ: Thuộc về phạm vi cảm xúc, tình cảm, là cách một cá nhân tiếp nhận và phản ứng với thực tế. Đồng thời thể hiện thái độ đối với công việc. Ví dụ: trung thực, nhiệt huyết, trung thành….

Skill - Kỹ năng: Thuộc kỹ năng vận dụng, biến kiến thức thu được thành hành động cụ thể trong suốt quá trình làm việc. Ví dụ như kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, xử lý tình huống…

Knowledge - Kiến thức: Thuộc về khả năng tư duy của một cá nhân. Đó là những kiến thức có được sau khi trải qua quá trình giáo dục - rèn luyện và trải nghiệm thực tế. Ví dụ: kiến thức chuyên môn, trình độ ngoại ngữ, trình độ tin học văn phòng…

Mỗi nhóm là một tập hợp các yêu cầu mà doanh nghiệp đặt ra cho tập thể nhân viên để hoàn thành tốt một vị trí công việc cụ thể. Thông thường, doanh nghiệp sẽ có từ điển năng lực được xây dựng theo mô hình ASK hợp với văn hóa và yêu cầu phát triển chung.

Sau đó, đối với từng vị trí công việc cụ thể, doanh nghiệp lựa chọn một số kiến thức - kỹ năng - thái độ phù hợp nhất để xây dựng khung năng lực cụ thể. Ví dụ: một mô hình ASK đơn giản cho vị trí copywriter là:

Attitude - Sự sáng tạo, tinh tế.
Skill - Kỹ năng tư duy
Skill - Kỹ năng teamwork
Knowledge - Khả năng sử dụng ngôn ngữ
Knowledge - Trình độ ngoại ngữ

Xem thêm: Khung năng lực là gì?

Lợi ích khi áp dụng mô hình ASK

Hiện nay, với sự định hướng và tiêu chí rõ ràng mà mô hình ASK mang đến. Các doanh nghiệp có thể dễ dàng triển khai hàng loạt quy trình tuyển dụng và quản lý nhân sự:

Giúp sàng lọc CV tuyển dụng

Khi tuyển dụng theo mô hình ASK, sẽ có một hoặc một số kiến thức/kỹ năng /thái độ được coi là bắt buộc đối với vị trí cần tuyển dụng. Sàng lọc CV là bước đầu tiên mà mô hình ASK có thể giúp bạn.

Để làm được điều này hãy thống nhất xây dựng khung năng lực cho từng vị trí tuyển dụng Đừng quên đề cập rõ ràng trong các tin tuyển dụng để hạn chế những ứng viên không phù hợp.

Nhờ đó các doanh nghiệp sẽ rút ngắn thời gian và quy trình phỏng vấn các ứng viên ở các vòng sau. Đồng thời không bỏ sót những ứng viên có profile trông đơn giản nhưng thực sự đáp ứng được yêu cầu công việc. Mô hình ASK đặc biệt hữu ích trong việc thu hút nhân tài.

Giúp đánh giá ứng viên phỏng vấn

Việc bộ phận nhân sự đánh giá ứng viên dựa trên ấn tượng ban đầu, kinh nghiệm đặc biệt hoặc một số câu hỏi chủ quan quả thực khá lạc hậu và thiển cận. Nếu đã dựa theo mô hình ASK để lọc CV, hãy sử dụng nó như một tiêu chí đánh giá trong vòng phỏng vấn.

Tất cả các ứng viên đều công bằng, vì vậy đặt họ lên cùng một thang điểm sẽ cho bạn kết quả đánh giá minh bạch và khách quan nhất. Trong quá trình này, hãy chú ý làm rõ hơn biểu hiện hành vi và mức điểm của nhóm A - S - K cho từng vị trí.

Thông thường, mỗi năng lực sẽ bao gồm 5 mức độ thực hiện hành vi từ 1-5 tương ứng với các mức độ thành thạo của năng lực: Yếu, trung bình, Khá, Tốt và Rất tốt. Bộ phận nhân sự càng định nghĩa chi tiết về từng loại năng lực này thì ứng viên càng được đánh giá sát với thực tế.

Mô hình ASK giúp chuẩn hóa công tác tuyển dụng cho doanh nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt là những công ty muốn tiếp cận nguồn nhân lực nước ngoài.

Đánh giá nhân sự nội bộ

Doanh nghiệp muốn phát triển bền vững và chuyên nghiệp thì không thể bỏ qua việc đánh giá nhân viên định kỳ. Bạn có thể sử dụng lại mô hình ASK đã dùng trong buổi phỏng vấn, cho điểm lại nhân viên và xem họ đã thay đổi như thế nào để đáp ứng tốt hơn yêu cầu công việc.

Theo đó, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy sai lầm trong quyết định tuyển dụng một ứng viên tiềm năng nhưng thiếu kinh nghiệm. Hay sự đúng đắn khi có ý định thuyên chuyển nhân viên,… Đây là một phương pháp đánh giá khá hiệu quả. Thay vì chấm theo thang điểm chuẩn thì hãy so sánh nhân viên với bản thân họ trước đây để xem họ có tiến bộ hay càng thụt lùi.

Xây dựng lộ trình giới thiệu và đào tạo nội bộ

Hãy xem xét lại mô hình ASK của bạn - đây là những năng lực điển hình mà bộ phận tuyển dụng mong đợi từ nhân viên trong doanh nghiệp.

Để nhân viên mới nào cũng có thể hiểu được yêu cầu công việc, văn hóa công ty,... bạn có thể sử dụng những khung năng lực đó làm nội dung giáo án để onboarding nhân viên mới.

Mở rộng hơn nữa, quy trình đào tạo nội bộ trong doanh nghiệp cũng cần có mục đích cụ thể - giúp mỗi cá nhân tiến gần hơn đến chân dung nhân viên lý tưởng được vẽ ra từ mô hình ASK.

Xem thêm: Tiêu chí đánh giá nhân viên thử việc

Cách đánh giá năng lực nhân viên theo mô hình ASK

Đánh giá bằng thái độ - Attitude

Yếu tố đầu tiên trong đánh giá năng lực nhân viên theo mô hình đánh ASK chính là thái độ. Cụ thể bao gồm 5 cấp độ sau:

Completely focussed (tập trung cao độ): Nhân viên rất quan tâm đến quá trình đào tạo và sẵn sàng học hỏi.
Determined (quyết tâm): Nhân viên có tinh thần quyết tâm và phấn đấu hoàn thiện hơn nữa.
Interested (quan tâm): Nhân viên quan tâm đến việc đào tạo và cố gắng nâng cao kiến thức, kỹ năng họ còn thiếu sót.
Casual (bình thường): Nhân viên không quá quan tâm đến công tác đào tạo.
Uninterested (không quan tâm): Nhân viên hoàn toàn không quan tâm đến việc đào tạo.

Đánh giá theo kỹ năng - Skill

Highly skilled (Có tay nghề cao): Một nhân viên có kỹ năng xuất sắc và có thể hoàn thành công việc với một sai sót nhỏ nhất.

Proficient (thành thạo): Nhân viên có thể thực hiện các yêu cầu công việc một cách dễ dàng.
Practised (thực hành): Nhân viên có thể áp dụng các kỹ năng đã học vào công việc.
Developing (đang phát triển): Nhân viên đang bắt đầu học hỏi và phát triển các kỹ năng bổ sung.
Beginner (người mới bắt đầu): Nhân viên vẫn đang trong giai đoạn bắt đầu.

Đánh giá theo kiến thức - Knowledge

Chuyên sâu: Nhân viên hiểu rõ toàn bộ nội dung đào tạo.

Hiểu biết tốt: Nhân viên có thể đưa ra câu trả lời chi tiết, đầy đủ.

Hiểu biết cơ bản: Nhân viên có thể trả lời các câu hỏi đào tạo nhưng không cụ thể, rõ ràng.

Bình thường: Nhân viên có kiến thức nhưng không giải thích được các vấn đề đào tạo.

Không có kiến thức: Nhân viên không có bất kỳ kiến thức nào liên quan đến chuyên môn.

Xem thêm: 11+ Bảng đánh giá nhân viên chuẩn

Bí quyết xây dựng mô hình đánh giá năng lực hiệu quả

Cá nhân hóa từ điển năng lực của doanh nghiệp

Bạn không nhất thiết phải xây dựng một từ điển hoàn hảo. Hãy bắt đầu từ những năng lực cơ bản sát với tình hình thực tế của doanh nghiệp nhất. Sau đó hãy dần dần bổ sung và hoàn thiện.

Đừng tập trung nhiều vào một nhóm năng lực mà bỏ quên 2 loại năng lực còn lại cũng không kém phần quan trọng. Cần có sự cân bằng giữa Attitude - Skill - Knowledge trong tiêu chuẩn nhân sự của doanh nghiệp. Ứng dụng công nghệ 4.0

Bạn có thể dễ dàng thiết lập khung năng lực cho từng vị trí tuyển dụng dựa trên mô hình đánh giá năng lực ASK. Sử dụng chúng làm khung tham chiếu khi đánh giá các ứng viên tuyển dụng. Vậy có công cụ nghiệp vụ nào để tự động tích hợp hệ quy chiếu đó vào tất cả các ứng viên cùng vị trí không?

Những phần mềm quản trị nhân sự ngày nay chính là giải pháp hoàn hảo cho bạn. Tanca với tính năng hệ thống tuyển dụng ATS, tự động lưu trữ dữ liệu ứng viên, theo dõi và chuyển dữ liệu tuần tự theo các bước của quy trình tuyển dụng. Theo đó phần mềm sẽ:

Tự động thu thập CV
Phân loại ứng viên
Sắp xếp quy trình tuyển dụng logic
Quản lý các bước phỏng vấn
Tự động update báo cáo kết quả tuyển dụng…..

Bên cạnh đó còn có tính năng giới thiệu nhân viên mới, nhờ đó giúp chuẩn hóa quy trình quản lý, tuyển dụng và đào tạo. Giúp doanh nghiệp xây dựng công tác quản trị chuyên nghiệp, hiệu quả.

Xem thêm: Xây dựng lộ trình thăng tiến cho nhân viên

Như vậy, qua bài viết trên Tanca đã cung cấp cho quý bạn đọc toàn bộ thông tin liên quan đến khái niệm, cách ứng dụng và lợi ích khi sử dụng mô hình ASK. Mô hình này không chỉ giúp chuẩn hóa quy trình quản lý và tuyển dụng nhân sự, còn là tiền đề cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.