SME doanh nghiệp là gì chính là là một phần không thể thiếu của cấu trúc kinh tế, đóng góp vào sự phát triển thịnh vượng của nền kinh tế. SME liên tục chứng tỏ vai trò không thể phủ nhận trong sự phát triển vượt bậc của thị trường kinh doanh. Theo dõi bài viết sau của Tanca để hiểu chi tiết hơn về mô hình doanh nghiệp này.

Doanh nghiệp SME là gì?

Doanh nghiệp SME (Small and Medium-sized Enterprise) là thuật ngữ được sử dụng để chỉ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Định nghĩa cụ thể về kích thước của một doanh nghiệp SME thường khác nhau tùy theo quốc gia và ngành công nghiệp, nhưng thường được định nghĩa dựa trên số lượng nhân viên, doanh số hoặc tài sản.

Các doanh nghiệp SME thường có quy mô nhỏ hơn so với các tập đoàn lớn, và thường đóng góp một phần quan trọng vào nền kinh tế bằng việc tạo ra việc làm, đóng góp vào GDP và thúc đẩy sự phát triển kinh tế cộng đồng. SME có thể đa dạng từ cửa hàng nhỏ, công ty gia đình đến doanh nghiệp vừa có quy mô lớn hơn. Đối với nhiều quốc gia, SME là trụ cột của nền kinh tế và được xem là động lực quan trọng cho sự phát triển bền vững.

Xem thêm:

Vai trò của doanh nghiệp SME với nền kinh tế

Doanh nghiệp SME (Small and Medium-sized Enterprises) đóng một vai trò quan trọng và đa chiều đối với nền kinh tế như:

Tạo việc làm: SME thường tạo ra một lượng lớn việc làm, đóng góp vào giảm tỷ lệ thất nghiệp và cải thiện mức sống của cộng đồng.
Đa dạng hóa kinh tế: SME thường hoạt động trong các ngành công nghiệp đa dạng, giúp tạo ra sự phong phú và ổn định cho nền kinh tế.
Thúc đẩy sáng tạo và cạnh tranh: Doanh nghiệp SME thường linh hoạt, dễ dàng thích ứng với thị trường và thường là hội tụ của sự sáng tạo, giúp nâng cao cạnh tranh và khả năng đổi mới trong nền kinh tế.
Tăng cường xuất khẩu: Một số doanh nghiệp SME tham gia vào hoạt động xuất khẩu, đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu của quốc gia và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Thúc đẩy phát triển địa phương: SME thường có liên kết chặt chẽ với cộng đồng địa phương, góp phần vào phát triển kinh tế và xã hội tại địa phương.
Khả năng thích ứng nhanh: Doanh nghiệp SME thường linh hoạt, có thể thích ứng nhanh chóng với biến động của thị trường và môi trường kinh doanh.
Đóng góp vào GDP: Tổng hợp tất cả các yếu tố trên, SME đóng góp một phần quan trọng vào GDP của một quốc gia.

Tóm lại, doanh nghiệp SME đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự đa dạng, sáng tạo và phát triển bền vững cho nền kinh tế.

Phân loại doanh nghiệp SME

Phân loại doanh nghiệp thành các nhóm SME thường dựa trên một số tiêu chí cơ bản như quy mô, doanh thu, số lượng nhân viên, và tài sản. Dưới đây là một số tiêu chí phổ biến được sử dụng để phân loại doanh nghiệp SME:

Dựa trên quy mô vốn đầu tư

Doanh nghiệp vốn đầu tư nhỏ: Các doanh nghiệp có vốn đầu tư dưới 10 tỷ VND.
Doanh nghiệp vốn đầu tư vừa: Các doanh nghiệp có vốn đầu tư từ 10 tỷ VND đến 100 tỷ VND.
Doanh nghiệp vốn đầu tư trung bình: Các doanh nghiệp có vốn đầu tư từ 100 tỷ VND đến 300 tỷ VND.

Dựa trên số lượng nhân viên

SME có số lượng nhân viên ít hơn 200 người.
SME có số lượng nhân viên từ 200 đến 300 người.

Dựa trên doanh thu hàng năm

SME với doanh thu hàng năm dưới 100 tỷ VND.
SME với doanh thu hàng năm từ 100 tỷ VND đến 300 tỷ VND.

Dựa trên ngành công nghiệp

SME trong lĩnh vực nông nghiệp và ngư nghiệp.
SME trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và xây dựng.
SME trong lĩnh vực dịch vụ (như giáo dục, y tế, du lịch, công nghệ thông tin...).

Dựa trên mục tiêu phát triển

Các doanh nghiệp SME có mục tiêu phát triển quốc tế: Các doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng hoạt động và phát triển thị trường xuất khẩu hoặc có hợp tác quốc tế.
Các doanh nghiệp SME tập trung phát triển trong thị trường nội địa: Các doanh nghiệp tập trung vào việc phục vụ thị trường nội địa và không có kế hoạch mở rộng ra ngoài.

Sự khác biệt giữa doanh nghiệp SME và Startup

1. Đặc điểm về tuổi đời:

SME: Thường là những doanh nghiệp đã tồn tại và hoạt động trong một thời gian dài, thường đã có cơ sở và khách hàng ổn định.
Startup: Thường là những doanh nghiệp mới ra đời, tập trung vào việc phát triển và thử nghiệm mô hình kinh doanh mới.

2. Mô hình hoạt động:

SME: Thường hoạt động trong các ngành công nghiệp truyền thống và ổn định, thường tập trung vào việc duy trì và mở rộng kinh doanh hiện tại.
Startup: Thường tập trung vào việc đổi mới, sáng tạo và tìm kiếm mô hình kinh doanh mới để thâm nhập vào thị trường.

3. Tốc độ tăng trưởng:

SME: Tốc độ tăng trưởng thường ổn định và chậm hơn so với các startup.
Startup: Có tiềm năng tăng trưởng nhanh chóng và lớn sau khi áp dụng mô hình kinh doanh hiệu quả.

4. Rủi ro và phát triển:

SME: Thường ít gặp phải rủi ro lớn hơn do đã có cơ sở ổn định, nhưng cũng đối mặt với áp lực từ sự cạnh tranh và thay đổi thị trường.
Startup: Thường phải đối mặt với nhiều rủi ro và không chắc chắn về tương lai, nhưng có cơ hội phát triển nhanh chóng nếu thành công.

5. Mục tiêu kinh doanh:

SME: Thường tập trung vào việc duy trì và mở rộng kinh doanh hiện tại để tạo lợi nhuận ổn định.
Startup: Thường tập trung vào việc phát triển sản phẩm/dịch vụ mới và tìm kiếm cách tiếp cận thị trường mục tiêu.

6. Ứng dụng công nghệ

SME: Có thể sử dụng công nghệ thông thường và chỉ nâng cấp khi muốn đạt hiệu quả cũng như lợi nhuận tài chính cao hơn.
Startup: Thiết bị cần tiên tiến hơn những gì đã có sẵn, nhằm đạt được mục tiêu cốt lõi đề ra.

7. Lợi nhuận

SME: Thường có lãi ngay từ đầu
Startup: Có thể lỗ trong thời gian đầu

Cơ hội và thách thức của doanh nghiệp SME tại Việt Nam

Doanh nghiệp SME tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức trong môi trường kinh doanh đa dạng và phức tạp. Dưới đây là một số cơ hội và thách thức quan trọng mà các doanh nghiệp SME tại Việt Nam đang phải đối diện:

Cơ hội

Tăng trưởng kinh tế ổn định: Việt Nam đang trải qua giai đoạn tăng trưởng kinh tế ổn định, tạo cơ hội cho doanh nghiệp SME mở rộng hoạt động và phát triển.
Chính sách hỗ trợ: Chính phủ Việt Nam đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp SME, bao gồm giảm thuế, hỗ trợ vốn, và đào tạo nguồn nhân lực.
Thị trường tiêu thụ lớn: Việt Nam có một dân số lớn và nhu cầu tiêu dùng tăng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận thị trường tiêu thụ.
Công nghệ và sáng tạo: Sự phát triển của công nghệ và sự sáng tạo đang tạo ra cơ hội cho doanh nghiệp SME tại Việt Nam tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới.
Hợp tác quốc tế: Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại quốc tế, tạo cơ hội cho doanh nghiệp SME mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thách thức

Cạnh tranh gay gắt: Sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước đang đặt ra thách thức cho doanh nghiệp SME tại Việt Nam.
Thiếu nguồn nhân lực chất lượng: Việc tìm kiếm và giữ chân nguồn nhân lực chất lượng là một thách thức đối với nhiều doanh nghiệp SME. Nhiều doanh nghiệp SME còn hạn chế về trình độ quản lý và nhân lực dẫn đến các rủi ro trong kinh doanh.
Hạn chế về vốn đầu tư: Doanh nghiệp SME thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn đầu tư để mở rộng hoạt động kinh doanh.
Thủ tục hành chính phức tạp: Thủ tục hành chính phức tạp và thời gian xử lý kéo dài có thể làm tăng chi phí hoạt động của doanh nghiệp SME.
Biến động thị trường và chính trị: Sự biến động trên thị trường và chính trị có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp SME.
Tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu: Mặc dù việc hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu mang lại nhiều lợi ích quản lý cạnh tranh và giảm thiểu rủi ro, nhưng vấn đề tiếp cận công nghệ sản xuất vẫn gặp nhiều rào cản. Điều này dẫn đến tình trạng năng suất thấp và thiếu hụt nhân lực trong các doanh nghiệp SME. Sự khó khăn này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng kết nối với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mà còn làm giảm khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường quốc tế.
Lỗ hổng quản trị: Là một thách thức lớn đối với SME. Các lãnh đạo của doanh nghiệp thường chưa đầu tư đủ kinh phí vào việc triển khai chiến lược Marketing cho thương hiệu và sản phẩm, từ đó làm giảm hiệu quả cải thiện doanh số. Hơn nữa, cơ chế thông tin hạn chế, thiếu hụt nguồn lực và công tác quản lý cũng gặp vướng mắc, đồng thời tăng nguy cơ cho tình trạng này trở nên phổ biến hơn trong cộng đồng các doanh nghiệp SME.

Việc nắm bắt cơ hội và đối mặt với thách thức đòi hỏi sự linh hoạt, sáng tạo và quản lý hiệu quả từ phía các doanh nghiệp SME tại Việt Nam.

Các nhóm ngành nghề phổ biến tại doanh nghiệp SME

Các ngành nghề phổ biến tại doanh nghiệp SME cũng thể hiện những yêu cầu và xu hướng phát triển của nền kinh tế Việt Nam.

Theo mô hình kinh doanh, các nhóm ngành nghề phổ biến tại doanh nghiệp SME bao gồm:

Thương mại: Bán lẻ, bán buôn, phân phối, đại lý,...
Dịch vụ: Du lịch, vận tải, logistics, giáo dục, đào tạo, y tế, chăm sóc sức khỏe,...
Sản xuất: Chế biến, lắp ráp, sản xuất hàng tiêu dùng,...
Xây dựng: Xây dựng dân dụng, xây dựng công nghiệp, xây dựng hạ tầng,...

Theo từng ngành nghề cụ thể, một số nhóm ngành phổ biến tại doanh nghiệp SME bao gồm:

Công nghệ thông tin: Phát triển phần mềm, thiết kế website, dịch vụ IT,...
Giáo dục: Trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, cao đẳng, đại học,...
Thực phẩm và đồ uống: Sản xuất thực phẩm, đồ uống, nhà hàng, khách sạn,...
May mặc và da giày: Sản xuất may mặc, giày da,...
Xây dựng: Xây dựng dân dụng, xây dựng công nghiệp, xây dựng hạ tầng,...
Thương mại điện tử: Bán lẻ trực tuyến, bán buôn trực tuyến,...
Logistics: Vận tải hàng hóa, kho bãi,...
Du lịch: Lữ hành, khách sạn, nhà hàng,...

Kết luận

Không thể phủ nhận rằng kinh doanh, SME không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ, khẳng định vị thế của mình bằng sự sáng tạo, chất lượng và cam kết với khách hàng. Hi vọng qua chủ đề SME doanh nghiệp là gì? bạn đã bỏ túi được thêm nhiều kiến thức hữu ích và mới mẻ. Theo dõi Tanca thường xuyên để không bỏ lỡ nhiều bài viết hấp dẫn khác.